Wysoce toksyczny kwasoród
Jak sprawdzić jaki procent tlenu znajduje się objętościowo w powietrzu? Wystarczy nalać trochę wody na talerzyk, ustawić na wodzie zapalony podgrzewacz do herbaty, a następnie przykryć go szklanką. Po chwili tlen się skończy, świeczka zgaśnie, a woda zostanie podciągnięta w górę szklanki na wysokość 20% jej objętości. Pokazuje to, że tlenu w powietrzu jest właśnie mniej więcej 20%: skoro się spalił, to tyle właśnie miejsca zrobił wodzie. Proste wytłumaczenie, prawda?
Proste. Szkoda tylko, że chociaż taki opis znaleźć można w prawie każdej książce do chemii dla gimnazjalistów, a pewnie co drugi z nas pamięta go jeszcze ze swoich czasów szkolnych, jest niestety wierutną bzdurą…
Doświadczenie
Samotłumacząca się idea przedstawiona jest na poniższych obrazkach:
A teraz niespodzianka: na razie dalszej części wpisu nie ma 🙂 .
Pojawi się niebawem, ale zanim to nastąpi zachęcam miłych czytelników o wrzucanie w komentarze poniżej oraz na Facebook Waszych pomysłów na wytłumaczenie:
- dlaczego naprawdę woda została podciągnięta do góry oraz
- dlaczego książkowe wytłumaczenie serwowane większości Waszych dzieci w szkołach jest kompletnie błędne.
Wyjaśnienie
Odpowiedzi na powyższe pytania na Pozytywach Edukacji już niebawem!
Przecież tlen spalając się „zamienia się” w dwutlenek węgla (ewentualnie w tlenek węgla przy niedostatku tlenu) – nie jest więc tak, że ten tlen magicznie znika – dalej w tej szklance jest; może co2 jest po prostu bardziej gęste niż tlen (w końcu przecież w powietrzu opada na dół), a tym samym zabiera mniej miejsca (działa mniejszym ciśnieniem na ścianki) – na zwolnione miejsce wchodzi woda wpychana ciśnieniem atmosferycznym – czy wody wchodzi rzeczywiście 20% objętości?
No i nie odpowiem na razie 😉 Ale generalnie: very good, very good but not applicable, wrong, very good, yes (w naszym eksperymencie rzeczywiście było ~20%).
Świeczka nagrzewa powietrze, które zwiększa objętość, potem gaśnie i powietrze stygnie zmniejszając objętość.
Dokładnie, w tym właśnie cała idea. No ale co z ~20%?
Równanie Clapeyrona? Zakładamy, że powietrze nagrzeje się do 80st.C?
Tak w ogóle, jak za szybko się przykryje świeczkę, a powietrze nie ucieknie dołem to doświadczenie nie wychodzi…
Podobne jak nie wyjdzie, kiedy użyjemy wysokiej świeczki zamiast tea-light’a…
Bardzo.jestem nadal.ciekawa wyjaśnienia zagadki. Czy komentarze w pełni już ją rozwikłały?
No nie w pełni, zmotywowała mnie Pani, napiszę niebawem 🙂